واکنش آیت الله امینی

آیت الله امینی جزو کسانی است که رابطه حسنه ای با آیت الله منتظری داشت، او حتی از برخی کج خلقی ها در برخورد با آیت الله منتظری انتقاد کرد.آیت الله امینی همچنین همان کسی است که به نمایندگی از آیت الله خامنه ای دیداری هم با آیت الله منتظری برای شنیدن سخنان وی  در زمان حصر خانگی وی داشت. اما با این حال بعد از سخنان آیت الله منتظری وی نسبت به این سخنان واکنش تندی نشان داد:

«اگر خبرگان اشتباه کرده اند، چرا زمانی که شما را به قائم مقامی انتخاب کردند، آن موقع نگفتید اشتباه کرده اند؟ اگر اعلمیت در فقه را برای رهبری لازم می دانید چرا آن زمان که شما را به عنوان قائم مقام رهبری انتخاب کردند و آیات عظام بزرگواری همچون مرحوم آیت الله العظمی گلپایگانی، مرعشی نجفی و دیگران وجود داشتند، نگفتید این آقایان از نظر فقهی بر من ارجحیت دارند و آنان را انتخاب کنید؟»( نمازجمعه قم ،07/09/1376)

واکنش آیت الله فاضل لنکرانی

همچنین آیت الله فاضل لنکرانی نیز در جلسه درس خارج خود لب به سخن گشوده در مورد اعلمیت و سخنان آیت الله منتظری اینگونه موضع گیری می کند:

 «اعلم واجب است، اما اینجا ولایت فقیه است، نه ولایت افقه که اعلمیت هم در ولایت شرط باشد...خود قانون اساسی را که مطالعه می کردیم، بیشتر از یک لفظ مجتهد، عارف، مدیر، مدبر، بصیر و خبیر ندارد. لکن برای اینکه توضیح بیشتری در این رابطه داده شود، شورای بازنگری را به وجود آوردند که یک قسمتش مصادف با حیات امام شد و یک قسمت هم بعد از وفات امام تحقق پیدا کرد یعنی همان روزهای اولیه مقارن با فوت امام در آن شورای بازنگری به صراحت گفتند: در ولایت فقیهی که می گوییم، بیش از اجتهاد مطلق شرطیت ندارد، اعلمیت در آن نیست، این را هم به این لحاظ گفتند که چون این احتمال داده می شد که در آینده نظام، آنهایی که اعلم هستند، رهبریت را نپذیرند و آنهایی که رهبریت را می پذیرند، لعل(شاید) بعضی اعلم نباشد، لذا ملازمه را قطع کردند و گفتند: در ولایت فقیه لازم نیست توأم با اعلمیت باشد، اگر اعلم هم شد چه بهتر، اگر هم نشد، ضربه ای به ولایت فقیه و مشروعیت نظام و حاکمیت اسلام نمی‌خورد.»( محمد فاضل لنکرانی،سخنرانی در جلسه ی درس خارج فقه،1/9/۷۶)

واکنش آیت الله مشکینی

آیت الله مشکینی نیز یک هفته بعد در مدرسه فیضیه سخنرانی کوتاهی را انجام داد و با اشاره به سابقه آیت الله منتظری در مخالفت با امام(ره) نسبت به سخنان اخیر وی واکنش نشان داد، قسمتی از سخنان آیت الله مشکینی در آن روز به شرح زیر است:

" ... رئیس جمهور را به این نحو تحریک کردن علیه رهبری، که بیست میلیون، بیست و دو میلیون رای دادند شما بیایید بگویید که آقا من اینقدر در مقابل شما رای دارم، تو نمی گذاری من کار کنم، این شما و این ریاست جمهوری و این هم وزرا نمی گذارید وزرای من کار کنند خداحافظ مردم!... این کار تحریک بزرگی است ، این انقلاب را ضایع کردن است، این خراب کردن انقلاب است، این صحیح نیست ولله این مفسده در مملکت است، آقایان خیال می کنید که رهبر عوض کردن شوخی است؟... این آقا را تحریک کند علیه رهبر که بگو من مستقلا و بی ارتباط با تو می خواهم کار کنم اگر نمی گذاری خداحافظ! این تحریک بدی است... از آن طرف می گوید که این همه بیست و دو میلیون رای داده اند به ریاست جمهوری من آقای رئیس جمهور به رهبر بگو اینها به تو گفتند نه، بیست میلیون انسان به تو گفتند نه، صحیح است آدم اینجوری بگوید؟... به هر حال نتیجه این حرکت که ما راضی نبودیم ایشان چنین چیزی بگوید و خودش را اینطوری ساقط کند، به این علت بود که امام نوشته بود بنشین در حوزه کارت را بکن. این همه ضرر به خودش بزند، این همه ضرر به انقلاب بزند..."

آیت الله مشکینی همچنین در خطبه های نماز جمعه قم با اشاره به سخنان آیت الله منتظری  انتقادات دیگری را متوجه وی می کند:

" کسانی که در رابطه با  ولایت فقیه شبهه افکنی می کنند یا نا آگاه هستند که که موضوع را به خوبی درک نکرده اند و باید آنرا مطرح و اشکال خود را برطرف کنند یا مغرضانه طرح اشکال می کنند که منصفانه نیست.... اظهاراتی که از یک نفر در روز ولادت حضرت علی(ع) بیان شد خیلی بد و برخلاف صلاح آن شخص و انقلاب بود و در تعبیرات، نزاکت رعایت نشده بود و نسبت هایی به مقامات عالیه نظام داده شده بود که دلهای مسلمانان را آزرده می کرد، در این حرفها هیچ صلاحی نبود و توهین های بزرگی به ارکان نظام شده بود، به علاوه در این سخنرانی، نهاد عظیمی مثل ریاست جمهوری و دولت علیه یک نهاد بالاتر تحریک شده بود و این دعوت به مخالفت کردن، از مصادیق روشن دعوت به افساد است زیرا اگر بنا باشد دولت علیه نهاد بالاتر، دعوت به ایستادگی شود مسئله مهمی است که طرح آن باعث تعجب شد... مطالب عنوان شده در این سخنرانی در مورد مقام معظم رهبری قابل قبول نیست و ما معتقدیم حضرت آیت الله خامنه ای واجد تمامی شرایط لازم برای رهبری است..."

وی اما در پایان خطبه در مورد رفتارهای صورت گرفته توسط معترضان نیز اشاره کرده و از این برخورد گلایه می کند:" متاسفانه قاعده این بود که بعد از پایان راهپیمایی و سخنرانی در مسجد اعظم و نمایش وفاداری به جهانیان، راهپیمایان پراکنده می شدند، اما متاسفانه به دنبال آن کاری که انجام شد که به این همایش شکوهمند دفاع از اصول نظام و مقام معظم رهبری و به این حرکت آبرومند صدمه زد، زیرا ریختن به یک محل و خرابکاری کردن، مطابق قانون نبود و نمیدانم متولیان قانون در آن زمان چه می کردند. به هر حال ما از این حرکت ها ناراحت هستیم نباید این طور باشد، باید امنیت همواره بر قرار باشد..." (همشهری 1/9/76)

اضافات:

- غائله 23 آبان 76 / پرده ي اول / غائله 23 آبان76/ پرده ي دوم

- پشت زمین شکست، خدا گریه‌اش گرفت/ وقتی علی دو دست به زانو گرفته بود...